به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به خشکی در گندم ، هفت رقم گندم نان ، به همراه نتاج آن ها براساس طرح تلاقی های دای آلل یک طرفه ، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار ، در دو شرایط نرمال و تنش خشکی در سال 1383 در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ارزیابی شدند . نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درهر دو شرایط نرمال و تنش خشکی بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد . نتایج تجزیه دی آلل نشان داد که درکنترل اکثر صفات در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی هم اثر افزایشی و هم اثر غیر افزایشی دخالت دارد و افزایش کلیه صفات بجز صفت ارتفاع با آلل های غالب کنترل می شود .
بسمه تعالی
بررسی پارامترهای ژنتیکی در ارقام گندم نان بااستفاده از روش تلاقی دی الل در دو شرایط نرمال و تنش خشکی
مجید طوسی مجرد 1 محمدرضا قنادها
چکیده :
به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به خشکی در گندم ، هفت رقم گندم نان ، به همراه نتاج آن ها براساس طرح تلاقی های دای آلل یک طرفه ، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار ، در دو شرایط نرمال و تنش خشکی در سال 1383 در مزرعه مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ارزیابی شدند . نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درهر دو شرایط نرمال و تنش خشکی بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات تفاوت معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد . نتایج تجزیه دی آلل نشان داد که درکنترل اکثر صفات در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی هم اثر افزایشی و هم اثر غیر افزایشی دخالت دارد و افزایش کلیه صفات بجز صفت ارتفاع با آلل های غالب کنترل می شود . در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی رقم گاسپارد دارای بیشترین مقدار قابلیت ترکیب پذیری عمومی جهت افزایش عملکرد دانه بود ، در صورتیکه ارقام سرداری و ˝ S ˝ Ald به ترتیب دارای کمترین مقدار قابلیت ترکیب پذیری عمومی جهت افزایش عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش خشکی بودند . نمودارها نشان دادند که در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی صفات عملکرد دانه سنبله ، تعداد دانه درسنبله و بیوماس بصورت فوق غالبیت وسایرصفات بصورت غالبیت نسبی کنترل می شوند . محاسبه شاخص های مقاومت به خشکی نشان داد که چهارشاخص بهره وری متوسط ، میانگین هندسی محصول دهی ، میانگین هارمونیک ، شاخص تحمل به تنش مؤثرترین شاخص ها جهت شناسایی ژنوتیپ های مقاوم به خشکی می باشند .
کلمه کلیدی : گندم ، خشکی ، تجزیه دی آلل ، ترکیب پذیری عمومی وخصوصی ، شاخص های مقاومت به خشکی
پذیرش در مجله علمی پژوهشی ، علوم کشاورزی ایران ( دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران) جهت چاپ در جلد 38 سال 1386
study of genetic parameters in bread wheat in normal and drought conditions useing diallel method
M .Tousi Mojarrad 1 , M . R . Ghannadha2
ABSTARACT :
In order to study inheritance of drought tolerance in bread wheat , 7 cultivars of bread wheat with F1 progeny of them which were produced through a half diallel mating design , were planted in a randomized complete block design with 3 replications in normal and drought condition in seed and plant improvement institute karaj , in 2004 year . Analysis of variance showed significant difference for all the traits in normal and drought conditions at 1 % probability level . Diallel analysis showed that additive and non- additive effects were effective in controlling all traits . Gaspard variety had the most GCA for increasing grain yield in two environment whereas Ald ″ S ″ and Sardary varieties had the least GCA for increasing grain yield in normal and drought condition respectively . Calculation of drought resistance indices showed that four indices such as MP(Mean Productivity) , GMP(Geometric Mean Productivity) , HARM (Harmonic Index) , STI (Stress Tolerance Index ) were more effective than other indices for selection drought tolerant genotypes .
Key world : wheat , drought , diallel analysis , genetic parameters , drought resistance indices
پذیرش در مجله علوم کشاورزی ایران