طرح بلوک های کامل تصادفی ( CRBD ):
برای انجام تجزیه واریانس بر اساس طرح بلوک های کامل تصادفی ( CRBD ) ، همچنین برای انجام مقایسات گروهی مستقل بین تیمارها ( اورتوگونال ) از زیر برنامه شماره 4. ANOVA-2 استفاده می شود .
بدین منظور ابتدا داده ها را از طریق زیر منوهای شماره 20.FILES و 41.SEDIT وارد یا فعال نموده ، آنگاه با زدن کلید Esc به صفحه اصلی MSTAT- C بر می گردیم و بر روی زیر برنامه شماره 4. ANOVA-2 کلید Enter را فشار می دهیم . پس از مشاهده راهنمای مختصر ، مجددا با زدن کلید Enter پنجره زیر باز شود .
در پنجره فوق تعداد کل ردیف ها ( داده ها ) پرسیده می شود ، در صورتیکه تعداد ردیف ها صحیح باشد حرف Y را تایپ نموده و کلید Enter را فشار می دهیم . در صورتیکه تعداد ردیف ها صحیح نباشد حرف N را تایپ نموده و کلید Enter را می زنیم تا پنجره زیر باز شود و در آن تعداد صحیح ردیف ها را می نویسیم آنگاه کلید Enter را فشار می دهیم .
در پنجره زیر ، در جای خالی سطر اول ، شماره متغیری که تکرار در آن قرار دارد ( شماره ستون مربوط به تعداد تکرار )، وارد می شود . و در سطرهای دوم و سوم به ترتیب شماره اولین و آخرین سطح تکرار تایپ می شود . در سطر چهارم ، شماره ستونی که تیمار در آن قرار گرفته است و در سطرهای پنجم و ششم به ترتیب شماره اولین و آخرین سطح مربوط به تعداد تیمار تایپ می گردد .
بعنوان مثال اگر ، آزمایشی شامل 4 تکرار و 6 تیمار داشته باشیم . پنجره فوق بصورت زیر پر می شود.
آنگاه کلید Enter را می زنیم تا پنجره زیر باز شود. در پنجره زیر لیست تمامی متغیرها به ما نمایش داده می شود .
در پنجره متغیرها ، برای انتخاب متغیر مورد نظر کافیست با کلید مکان نما بروی آن رفته و با کلید Space bar آن را انتخاب نماییم . در صورتیکه تجزیه واریانس چند متغیر مد نظر باشد ، با کلید Space bar یکی یکی ، همه آنها را انتخاب می کنیم آنگاه کلید Enter را می زنیم .
در پنجره زیر
سوال اول از ما می پرسد ، آیا تمایل دارید که میانگین هر یک از تیمارها در انتهای فایل داده ذخیره شود .
سوال دوم از ما می پرسد ، آیا تمایل دارید که میانگین هر یک از بلوک ها ، در انتهای فایل داده ذخیره شود .
سوال سوم از ما می پرسد ، آیا مقایسات گروهی مستقل ( اورتوگونال) انجام شود ؟
در تمامی سوالات فوق ، در صورتی تمایل حرف Y را تایپ نموده ، و در غیر اینصورت حرف N را تایپ می نماییم .
در صورتیکه قصد انجام مقایسه اورتوگونال را داریم حرف Y را تایپ نموده ، و کلید Enter را فشار می دهیم تا پنجره زیر باز شود .
پنجره زیر مربوط به ضرایب مقایسات گروهی مستقل( اورتوگونال ) است . حرف Y را تایپ نموده ، و کلید Enter را فشار می دهیم . آنگاه در پنجره باز شده ، ضرایب را می نویسم .
بعد از اینکه وارد کردن ضرایب پایان یافت ، ابتدا کلید F10 وبعد کلید Esc را می زنیم تا پنجره زیر باز شود .
از پنجره فوق منوی اول ( view output on screen ) را انتخاب می کنیم تا اطلاعات بصورت زیر
نمایش داده شود .